ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΕ ΟΣΟΥΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ ΠΑΡΑΙΤΗΘΗΚΑΝ ΦΕΤΟΣ ΓΙΑ ΜΕΙΩΜΕΝΗ ΣΥΝΤΑΞΗ ΑΠΟ ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ
Τι πρέπει να κάνουν οι ενδιαφερόμενοι και τι οφείλει να κάνει η Πολιτεία
Ας το διαβάσουν με προσοχή, όσοι εκπαιδευτικοί έχουν υποβάλει τις παραιτήσεις τους φέτος για συνταξιοδότηση, οι συνδικαλιστικοί εκπρόσωποί τους που θα έπρεπε εδώ και καιρό να είχαν πιέσει για λύσεις και όσοι υπάλληλοι του Δημοσίου ενδιαφέρονται για μειωμένη σύνταξη στο Δημόσιο.
Το άρθρο μας αυτό δημοσιεύτηκε στο site dikaiologitika.gr στον παρακάτω σύνδεσμο https://www.dikaiologitika.gr/eidhseis/opinion/376174/keno-sti-meiomeni-syntaksi-sto-dimosio-kai-oi-ekpaideftikoi-se-omiria-ti-prepei-na-kanete-kai-ti-ofeilei-na-kanei-i-politeia
Είμαστε στο 2022. Έχει την σημασία του αυτό. Εν έτει 2022 λοιπόν, προστίθεται άλλο ένα αρνητικό κεφάλαιο στην ιστορία της ταλαιπωρίας των ασφαλισμένων και υποψήφιων συνταξιούχων της χώρας.
Αυτήν την φορά, ομολογουμένως ως κράτος, σε αυτόν τον τομέα, ξεπεράσαμε και τα κακά προηγούμενα που είχαμε θέσει με διάφορες καθυστερήσεις εφαρμογής των νόμων ή της δημιουργίας των αναγκαίων λογισμικών, ασάφειες διατάξεων, κενά ερμηνείας και αντικρουόμενες ρυθμίσεις.
Για πρώτη φορά λοιπόν φτάσαμε στο σημείο, μια σημαντική μερίδα ασφαλισμένων να υποχρεούται να παραιτηθεί της εργασίας της προς συνταξιοδότητηση, χωρίς να γνωρίζει εάν θεμελιώνει δικαίωμα σύνταξης. Χωρίς να γνωρίζει δηλαδή πριν παραιτηθεί εάν, όταν έρθει η ώρα να πιάσει στα χέρια του ο αρμόδιος υπάλληλος την αίτηση απονομής συνταξής του ασφαλισμένου μετά από καιρό, θα απορρίψει ή θα κάνει δεκτή την αίτησή του ( με τις σημαντικότατες οικονομικές συνέπειες που επιφέρει η απόρριψη της συνταξιοδοτικής αίτησης, μετά από ένα σημαντικό χρόνικό διάστημα).
Το πρόβλημα στο οποίο αναφερόμαστε είναι το ζήτημα της μειωμένης σύνταξης για τους ασφαλισμένους στο Δημόσιο και συγκεκριμένα, όσες γυναίκες έχουν συμπληρώσει 25ετία μέχρι το 2010 και όσους, ανεξαρτήτως φύλου, έχουν συμπληρώσει 25ετία το 2011 και το 2011, καθώς οι παραπάνω προϋποθέσεις έδιναν μέχρι τώρα το δικαίωμα για λήψη μειωμένης σύνταξης με την συμπλήρωση των 55, 56 και 58 ετών αντίστοιχα.
Ενώ λοιπόν μέχρι και το τέλος του 2021, οι συνταξιούχοι στο Δημόσιο έπαιρναν μειωμένη σύνταξη με την συμπλήρωση των παραπάνω ηλικιών, σταδιακά διαμορφώθηκε η εξής κατάσταση. Μέσα στο 2021 ξεκίνησε η φημολογία, συζήτηση, κινδυνολογία, ευχή ( ανάλογα με το ποιος διακινούσε το μήνυμα) ότι από 1.1.2022 οι συγκεκριμένες μειωμένες συντάξεις στο Δημόσιο θα καταργούνταν. Καμία όμως διευκρίνιση δεν έγινε από τα αρμόδια όργανα, με πρώτο καθ’ ύλην αρμόδιο φυσικά προς τούτο τον Τομέα Συντάξεων Δημοσίου Τομέα του e-ΕΦΚΑ και μετά το Υπουργείο Εργασίας.
Ένας λοιπόν ασφαλισμένος στο Δημόσιο αυτήν την στιγμή, ο οποίος έχοντας θεμελιώσει δικαίωμα μειωμενης σύνταξης με 25ετία το 2010, 2011 και 2012 δεν γνωρίζει έαν δικαιούται να βγει στην σύνταξη πριν τα 62. Μιλάμε για έναν πολύ πάρα πολύ σημαντικό αριθμό ενδιαφερόμενων σε όλον τον τομέα του Δημοσίου. Αυτόι οι άνθρωποι λοιπόν, επιθυμούν να βγουν στην σύνταξη, έχουν συμπληρώσει τις μόνες προϋποθέσεις που έθετε ο νόμος προς αυτό, αλλά δεν μπορούν να βγουν και μένουν στάσιμοι, χωρίς κανείς να έχει απαντήσει το ερώτημά τους. Απαράδεκτο σε ένα ευνομούμενο κράτος, να μην γνωρίζεις εάν μπορείς να αποχωρήσεις σε σύνταξη, αλλά το παράλογο δεν τελειώνει εδώ. Έχει κι άλλο, χειρότερο και το χειρότερο αυτό εκτυλίσσεται τον τελευταίο μήνα.
Για όσους δεν γνωρίζουν, οι εκπαιδευτικοί της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης της χώρας μας, δεν έχουν δικαίωμα να παραιτηθούν για να πάρουν σύνταξη, όποτε αυτοί επιθυμούν, ενώ έχουν θεμελιώσει δικαίωμα, εν αντιθέσει με τους υπόλοιπους υποψήφιους συνταξιούχους, αλλά τους δίνεται κάθε χρόνο μόνο ένα στενό περιθώριο δέκα ημερών για να υποβάλουν τις παραιτήσεις τους και ένας μήνας να τις ανακαλέσουν.
Μετά από την τροποποίηση των ημερομηνιών που νομοθετήθηκαν πέρσι με την διάταξη του αρ. 46 Ν. 4777/2021, από φέτος οι εκπαιδευτικοί κλήθηκαν να υποβάλουν τις παραιτήσεις τους με σκοπό την συνταξιοδότησή τους μετά το πέρας του σχολικού έτους, το πρώτο δεκαήμερο του Φεβρουαρίου του 2022. Αυτό σημαίνει ότι ανάλογα με την ημερομηνία που υπέβαλε ο κάθε εκπαιδευτικός την παραίτησή του, έχει την δυνατότητα να την ανακαλέσει μέσα στο πρώτο δεκαήμερο του Μαρτίου.
Αυτοί την στιγμή λοιπόν υπάρχουν εκπαιδευτικοί που έχουν υποβάλει τις παραιτήσεις τους για να λάβουν μειωμένη σύνταξη έχοντας συμπληρώνοντας τις ηλικίες των 55, 56 ή 58 εντός του 2022, οι οποίοι δεν ξέρουν εάν πρέπει να τις ανακαλεσουν, αφού ο Τομέας Απονομής Συντάξεων Δημοσίου του e- ΕΦΚΑ ενημέρωσε ότι δεν έχει τελική απάντηση για το αν δικαιούνται ή οχι μειωμένη σύνταξη και ότι έχει αποσταλεί εκ μέρους του Τομέα ερώτημα στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους για να αποφανθεί αυτό σχετικά! Ενώ λοιπόν εκπνέει τις ώρες και μέρες αυτές η προθεσμία που έχουν οι εκπαιδευτικοί για να ανακαλέσουν τις παραιτήσεις τους, το ερώτημα εκκρεμεί στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους. Άρα οι άνθρωποι αυτοί βρίσκονται «με την πλάτη στο τοίχο». Αντιλαμβάνεται λοιπόν ο καθένας ότι προφανώς μέχρι και την λήξη της προθεσμίας για ανάκληση των παραιτήσεών τους που για πολλούς ήταν η 1η Μαρτίου, δεν υπάρχει απάντηση στο αν δικαιούνται ή όχι μειωμένη σύνταξη φέτος. Είναι προφανές ότι το ορθότερο πρακτικά και νομικά σε αυτήν την περιπτωση είναι να ανακαλέσουν τις παραιτήσεις τους. Ωστόσο, τυχαίνει να πληροφορούμαστε ότι υπάρχουν άτομα που δεν προτίθενται να το κάνουν, διεκδικώντας μέχρι τέλους το δικαίωμά τους για μειωμένη σύνταξη. Εάν δεν είναι αυτό μια απαράδεκτη κατάσταση που μπορεί να φέρει τους ενδιαφερόμενους υποψήφιους συνταξιούχους σε απόγνωση, μάλλον τα όριά μας έχουν γίνει πολύ ελαστικά.
Ας κάνουμε και μία νομική παρατήρηση για το θέμα λοιπόν, καταλήγοντας και στην άποψη που εξ όσων γνωρίζουμε μοιράζεται και μεγάλο μέρος των εργαζομένων στο τέως Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, νυν Τομέα Απονομής Συντάξεων Δημοσίου:
Δεν υπάρχει κανένα έρεισμα στο οποίο με βάση τα μέχρι σήμερα ισχύοντα να μποεί να στηριχτεί η κατάργηση των μειωμένων συντάξεων στο Δημόσιο πριν τα 62 , με βάση τις παραπάνω προϋποθέσεις:
Η επιχειρηματολογία είναι η εξής:
-Τα ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης/ δικαιώματα τα οποία καταργούνται από 1.1.2022 είναι όσα δεν έχουν θεμελιωθεί μέχρι τις 31.12.2021 με βάση του Πίνακες 1 και 2 με τα Όρια Ηλικίας. Θεμελίωση σύμφωνα με τους κανόνες του κοινωνικοασφαλιστικού δικαίου επέρχεται όταν συμπληρώνεται ο απαραίτητος χρόνος ασφάλισης και η απαιτούμενη ηλικία, όπου αυτή προβλεπεται. Έτσι με βάση την αρχιτεκτονική των παραπάνω Πινάκων, ανάλογα με το πότε κάποιος ασφαλισμένος συμπλήρωνε μετά την 18/8/2015 τον απαραίτητο χρόνο ασφάλισης και την απαραίτητη ηλικία με βάση τα προ τοθ Ν. 4336/2016 ισχύοντα, θεμελίωνεδικαίωμα συνταξιοδότησης στο νέο μεταβατικό όριο ηλικίας που προέβλεπε η κλιμάκωση των Πινάκων 1 και 2. Το εάν θα ίσχυαν αυτά τα μεταβατικά όρια ηλικίας, τα οποία με τους παραπάνω όρους είχαν κατοχυρωθεί μέχρι την 31.12.2021 και από το 2022 και μετά είναι κάτι που σε κάθε τόνο και σε κάθε περίπτωση είχαμε τονίσει ακόμα και κόντρα στο ρεύμα των γραφόμενων και διακινούμενων στον Τύπο και ακόμα και μετά το γνωστό πλέον ατυχές δελτίο τύπου του Υπουργείου Εργασίας, που αντί να ξεκαθαρίσει τα πράγματα, προκάλεσε ακόμα μεγαλύτερη σύγχυση, μπλέκοντας το δικαίωμα της αναγνώρισης πλασματικών ετών με την ισχύ των θεμελιωμένων μεταβατικών ορίων ηλικίας. Το αχρείαστα συσκοτισμένο αυτό τοπίο ήρθε, μετά από όλο τον θόρυβο που δημιουργήθηκε, να διορθώσει ο Υφυπουργός αρμόδιος σε θέματα Κοινωνικής Ασφάλισης κ. Τσακλόγλου με εγκύκλιό του, που ξεκαθάριζε αυτό που λέγαμε εμείς από την αρχή. Τα θεμελιωμένα δικαιώματα ασκούνται και μετά το 2022 και οποτεδήποτε!
– Όσον αφορά την μειωμένη σύνταξη στο Δημόσιο λοιπόν, αυτό που λησμονούν ορισμένοι είναι ότι ως συνταξιοδοτικό δικαίωμα θεμελιώνεται κατά τις κείμενες διατάξεις και με τη μέχρι τώρα αδιασάλευτη εφαρμογή τους από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους και τον ΕΦΚΑ, μόνο με την συμπλήρωση της 25ετίας και όχι με την συμπλήρωση συγκεκριμένης ηλικίας. Η συμπλήρωση της ηλικίας στο Δημόσιο για λήωη μειωμένης σύνταξης, όπως για παράδειγμα των ηλικιών των 55, 56 ή 58 ετών, αποτελούσε ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΚΑΤΑΒΟΛΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΚΑΙ ΟΧΙ ΘΕΜΕΛΙΩΤΙΚΟ ΟΡΟ ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΟΝ ΧΡΟΝΟ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ. Θεμελιωτική προϋπόθεση εν προκειμένω αποτελεί μόνο η συμπλήρωση της 25ετίας σε συγκεκριμένο χρόνο και ειδικότερα, είτε το 2010, είτε το 2011, είτε το 2012. Σε διαφορετική περίπτωση από την έναρξη της ισχύος του νόμου 4335/2016 και των Πινάκων με τα όρια ηλικίας και μετά , ανάλογα με το πότε θα συμπλήρωε κάποιος ασφαλισμένος ή ασφαλισμένη την επίμαχη ηλικία, θα άλλαζε και το μεταβατικό όριο ηλικίας του για μειωμένη σύνταξη. Για παράδειγμα, εάν το όριο ηλικίας των 56 ετών για μειωμένη σύνταξη με 25ετία μέχρι το τέλος του 2011 είχε υπαχθεί στην ισχύ των ηλικιακών μεταβάσεων του νόμου 4336/2015, κάποιος ασφαλισμένος του Δημοσίου με 25ετία το 2011 , ο οποίος έγινε 56 το το 2019 , θα έπρεπε να δικαιούται να λάβει μειωμένη σύνταξη με βάση τον Πίνακα 2 στην ηλικία των 62 και 11 μηνών. Έγινε ποτέ αυτό; Όχι βέβαια. Αντιθέτως όποιος ασφαλισμένος του Δημοσίου με 25ετία το 2011, έγινε 56 το 2019 και αίτήθηκε μειωμένης σύνταξης την έλαβε ή σε κάθε περίπτωση θα τη λάβει εάν δεν έχει απονεμηθεί αυτή ακόμα. Επομένως οι Πίνακες με τα όρια ηλικίας δεν επηρέασαν ποτέ τις ηλικίες των 55, 56 και 58 ετών για καταβολή των μειωμένων συντάξεων στο Δημόσιο και αυτό ορθώς γιατί όπως το ίδιο το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους με εγκύκλιό του το 2016 επιβεβαίωσε ότι με βαση την συνταξιοδοτική νομοθεσία του Δημοσίου, η ηλικίες αυτές αποτελούσαν δυνατότητα έναρξης καταβολής σύνταξης και όχι όρο θεμελίωσης και έτσι δεν επηρεάζονται από την ισχύ των πινάκων με τα όρια ηλικίας.
– Με βάση το παραπάνω, το ερώτημα το οποίο απευθύνεται προς το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, αλλά και γενικότερα παραμένει εκκρεμές είναι εσφαλμένο, διότι το θέμα το οποίο τίθεται είναι εάν τις 31.12.2021 σταμάτησε το δικαίωμα σε αυτές τις συντάξεις. Μα, όπως αναφερθηκε , προέβλεπε η νομοθεσία και οι αρχές του κοινωνικοασφαλιστικού δικαίου και επιβεβαίωσε και το Υπουργείο Εργασίας με εγκύκλιό του, το μόνο το οποίο δεν διασφαλίζεται μετά τις 31.12.2021 είναι τα μη θεμελιωμένα δικαιώματα μέχρι τότε και σε κάθε περίπτωση αυτά τα οποία είχαν επηρεαστεί απο τις ηλικιακές μεταβάσεις των Πινάκων με τα όρια ηλικίας. Όπως αναλύθηκε παραπάνω, το όριο ηλικίας των 55, 56 και 58 για σύνταξη στο Δημόσιο, δεν είχε υπαχθεί ουδέποτε ούτε κατά τον νόμο, ούτε κατ’ερμηνεία αυτού αλλά προεχόντως ούτε στην πράξη (δηλαδή στην έκδοση των συνταξιοδοτικών αποφάσεων του Δημοσίου ) στο πεδίο εφαρμογης των Πινάκων Ηλικίας. Αφού λοιπόν από 1.1.2022 αυτό που τελείωσε είναι τα μεταβατικά όρια πριν τα 62 ή τα 67 που όριζαν αυτοί οι Πίνακες, με ποια λογική το ερώτημα τίθεται για το εάν πρέπει να ισχύσουν και μετά το 2022 οι μειωμένες συντάξεις στο Δημόσιο, με βάση την λήξη της ισχύος ηλικιακών μεταβάσεων στις οποίες δεν υπήχθησαν ποτέ, διότι το μόνο ζητούμενο είναι η συμπλήρωση 25ετίας; Εδώ δεν έχουμε να κάνουμε μόνο με σχήμα οξύμωρο, ή με αντίφαση , αλλά με ξεκάθαρη αλλοίωση της νομοθεσίας και κυρίως της πρακτικής που ακολούθησε ο τομέας Δημοσίου του ΕΦΚΑ καθόλη την διάρκεια του νόμου 4336/2015. Περιττό να αναφέρουμε ότι εάν υιοθετηθεί η κατάργηση των ορίων των 55 , 56 και 58 ετών για 25ετίες το 2010 , 2011 και 2012 από το 2022 και μετά (κατά αυτήν την εντελώς στρεβλή και αστήρικτη λογική που αναφέρθηκε ανωτέρω), για λόγους ισότητας, θα πρέπει να τιναχθούν στον αέρα όλες οι μειωμένες συντάξεις που απένειμε το Δημόσιο από τις 18/8/2015 έως και 31.12.2021. Καλά..θα πάει αυτό!
Σε κάθε περίπτωση βέβαια, έχουμε φορές αυτά που ισχύουν παγίως νομικά να ανατρέπονται κατά το δοκούν στον τομέα της κοινωνικής ασφάλισης τα τελευταία έτη και αυτές οι ανατροπές να «νομιμοποιούνται» εκ των υστέρων με νομικά «ταχυδακτυλουργικά» που δεν παύουν να είναι βέβαια «κόλπα» από τα δικαστήριά μας ή απλά με την επίκληση του δικαίου της δημοσιονομικής ανάγκης , της βιωσιμότητας των ταμείων , της κοινωνικής αλληλεγγύης που πρέπει να βαραίνει πάντα τον συνταξιούχο και άλλα πολλά. Για αυτόν τον λόγο ας επικεντρωθούμε έστω και αυτήν την ύστατη στιγμή στο πρακτέο και το αναγκαίο και οι αρμόδιοι ας ενεργοποιηθούν έστω και κατόπιν εορτής:
Tι προτείνουμε;
Επειδή τελική απάντηση δεν υπάρχει από το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους αυτήν την στιγμή, ας σκύψουν πάνω από το θέμα τα δύο αρμόδια Υπουργεία, ήτοι το Υπουργείο Παιδείας και το Υπουργείο Εργασίας. Το Υπουργείο Παιδείας, για όσους εκπαιδευτικούς βρίσκονται χωρίς υπαιτιότητά τους στην θέση να πρέπει να ανακαλέσουν τις παραιτήσεις τους για μειωμένη σύνταξη από 1 μέχρι 10 μαρτίου, να φροντίσει να παραταθεί το δικαίωμα ανάκλησης μέχρι την πλήρη ενημέρωσή τους από τον e- ΕΦΚΑ Δημοσίου για το αν δικαιούνται ή όχι σύνταξης φέτος. Σε διαφορετική περίπτωση , για όσους είχαν κάνει αίτηση παραίτησης και την ανακάλεσαν λόγω αυτής της αβεβαιότητας να δοθει εντολή τα Συμβούλια να κάνουν δεκτές τις ανακληθείσες παραιτήσεις τους για εξαιρετικούς λόγους το επόμενο διάστημα σε περίπτωση που η απάντηση είναι τελικά ότι δικαιούνταν σύνταξη. Το Υπουργείο Εργασίας δε να μεριμνήσει να επισπευθούν οι διαδικασίες για να έχουμε τον αυτονόητο σε ένα ευρωπαϊκό κράτος. Ο πολίτης ο οποίος εκ του νόμου οδηγείται σε παραίτηση γαι συνταξιοδότηση να γνωρίζει εάν παίρνει σύνταξη ή όχι πριν την κάνει! Αλλιώς, για ποιον λόγο χωρίσαμε τον ΕΦΚΑ σε τρεις τομείς, διακρίναμε τον Τομέα του Δημοσίου, των Μισθωτων και των Αυτοαπασχολούμενων και τοποθετήσαμε και τοποθετούμε ξεχωριστούς Υποδιοικητές σε αυτούς; Δεν ήταν αυτό ένα θέμα που ο Τομέας Δημοσίου του e – ΕΦΚΑ έπρεπε να είχε αποσαφηνίσει και λύσει προ πολλού;