Στις μέρες μας έχει αυξηθεί, για αυτονόητους λόγους , το φαινόμενο ασφαλισμένων που ενώ έχουν λάβει σύνταξη, συνεχίζουν να εργάζονται ή αναλαμβάνουν εκ νέου εργασία ασφαλιζόμενοι σε άλλο φορέα ασφάλισης. Η απασχόληση και η συνακόλουθη ασφάλιση που έπεται αυτή από άτομο που είναι ήδη συνταξιούχος έχει συγκεκριμένη αντιμετώπιση από το νόμο και επιφέρει συγκεκριμένες συνέπειες ( ύψος της σύνταξης κλπ. ) αλλά και υποχρεώσεις στον συνταξιούχο που συνεχίζει να εργάζεται.
Η απασχόληση συνταξιούχου κατά κύριο λόγο ρυθμίζεται στο αρ. 63 του Ν. 2676/1999 , όπως αυτό έχει τροποποιηθεί και ισχύει μέχρι σήμερα.
Αναλυτικά , το παραπάνω άρθρο αναφέρει τα εξής:
«1. Οι συνταξιούχοι λόγω γήρατος φορέων κύριας ασφάλισης που αναλαμβάνουν
εργασία, υπόκεινται στους εξής περιορισμούς: α) Για όσους δεν έχουν
συμπληρώσει το 55ο έτος της ηλικίας τους αναστέλλεται η καταβολή της σύνταξης
ή των συντάξεων, κύριων και επικουρικών, β) Μετά τη συμπλήρωση του 55ου
έτους, το ποσό της ακαθάριστης κύριας σύνταξης ή του αθροίσματος των
ακαθάριστων κύριων συντάξεων, που υπερβαίνει τα τριάντα ημερομίσθια
ανειδίκευτου εργάτη, όπως αυτά διαμορφώνονται κάθε φορά και ισχύουν την 31η
Δεκεμβρίου του προηγούμενου έτους, καταβάλλεται μειωμένο κατά εβδομήντα τοις
εκατό (70%). Για κάθε τέκνο που είναι ανήλικο ή σπουδάζει σε ανώτερες ή
ανώτατες σχολές και έως τη συμπλήρωση του 24ου έτους ή είναι ανίκανο για κάθε
βιοποριστική εργασία, ο αριθμός των ανωτέρω ημερομισθίων προσαυξάνεται κατά
έξι ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη, όπως αυτά διαμορφώνονται κάθε φορά. Σε
περίπτωση συρροής συντάξεων, η μείωση γίνεται στο ποσό της μεγαλύτερης κύριας
σύνταξης και εφόσον αυτό δεν επαρκεί, το υπόλοιπο ποσό περικόπτεται από την
αμέσως επόμενη ή επόμενες σε ύψος κύριες συντάξεις.
Ειδικότερα για τους δικαιούχους κατωτάτων ορίων συντάξεων, η σύνταξη τους
περιορίζεται στο οργανικό ποσό, όπως αυτό προκύπτει από τα ασφαλιστικά
δεδομένα. Εάν το οργανικό ή τα οργανικά ποσά υπερβαίνουν τα προαναφερόμενα
κατά περίπτωση ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη, τότε τα ποσά αυτά
περικόπτονται ως ανωτέρω. Τα ανωτέρω έχουν εφαρμογή και στα πρόσωπα της
παραγράφου 2 του άρθρου 2 του ν. 3833/2010 (ΦΕΚ 40 Α`). Για τον απασχολούμενο
συνταξιούχο καταβάλλονται οι προβλεπόμενες από τις οικείες διατάξεις για τους
λοιπούς ασφαλισμένους εισφορές εργοδότη και ασφαλισμένου, οι οποίες βαρύνουν
τον εργοδότη και τον ασφαλισμένο αντίστοιχα.
- Οι συνταξιούχοι της προηγούμενης παραγράφου, που ασκούν δραστηριότητα
υπακτέα στην ασφάλιση του Οργανισμού Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών
(Ο.Α.Ε.Ε.) και του Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολούμενων (Ε.Τ.Α.Α.),
υπόκεινται στους εξής περιορισμούς: α) Για όσους δεν έχουν συμπληρώσει το 55ο
έτος της ηλικίας τους αναστέλλεται η καταβολή της σύνταξης ή των συντάξεων,
κύριων και επικουρικών.
Υποχρεούνται δε στην καταβολή των προβλεπόμενων εισφορών, β) Μετά τη
συμπλήρωση του 55ου έτους της ηλικίας, υποχρεούνται να καταβάλουν τις
προβλεπόμενες από τις οικείες διατάξεις εισφορές προσαυξημένες κατά πενήντα
τοις εκατό (50%). Σε περίπτωση που το ποσό της κύριας ή των κύριων συντάξεων
υπερβαίνει τα εξήντα (60) ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη, όπως
διαμορφώνονται κάθε φορά και ισχύουν την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου
έτους, το ποσό που υπερβαίνει το ανωτέρω όριο περικόπτεται.
Για τους ανωτέρω συνταξιούχους, οι οποίοι υπάγονται στην ασφάλιση του
Ε.Τ.Α.Α., καταβάλλονται οι προβλεπόμενες για τους από 1.1.1993 ασφαλισμένους
εισφορές, εργοδότη και ασφαλισμένου. Από την καταβολή προσαυξημένων
ασφαλιστικών εισφορών εξαιρούνται οι ανωτέρω συνταξιούχοι, οι οποίοι λόγω
απασχόλησης υπάγονταν σε περισσότερους του ενός ασφαλιστικούς φορείς και οι
οποίοι μετά τη συνταξιοδότηση τους από έναν εκ των ανωτέρω φορέων, συνεχίζουν
για την ίδια απασχόληση υποχρεωτικά την ασφάλιση τους στον οικείο Τομέα
ασφάλισης.
- Ο συνταξιούχος που αναλαμβάνει εργασία ή αυτοαπασχολείται μπορεί να
χρησιμοποιήσει το χρόνο ασφάλισης κατά το διάστημα της αναστολής, ή περικοπής
της σύνταξης, ή της καταβολής προσαυξημένων ή μη ασφαλιστικών εισφορών, για
την προσαύξηση της σύνταξης από τον φορέα που συνταξιοδοτείται, ή για τη
θεμελίωση νέου συνταξιοδοτικού δικαιώματος από άλλο φορέα, σύμφωνα με τις
εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις περί διπλοσυνταξιούχων. Σε περίπτωση αξιοποίησης
του χρόνου στον φορέα από τον οποίο συνταξιοδοτείται, ο υπολογισμός για την
προσαύξηση της ήδη καταβαλλόμενης σύνταξης γίνεται με ποσοστό 1,714% επί των
συντάξιμων αποδοχών, οι οποίες δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερες του 25πλάσιου
του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη, ή επί των ασφαλιστικών κατηγοριών,
για κάθε έτος συντάξιμης υπηρεσίας ή 300 ημέρες εργασίας. Ο Οργανισμός ή ο
Τομέας στον οποίο ασφαλίστηκε ο συνταξιούχος, συμμετέχει στη δαπάνη
συνταξιοδότησης και για το διακανονισμό εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου
2 του ν. 3232/2004 (ΦΕΚ 48 Α`).
- Εάν οι συνταξιούχοι αναπηρίας φορέων κύριας ασφάλισης, αναλάβουν εργασία
ή αυτοαπασχολούνται, και κερδίζουν, ανάλογα με το βαθμό της αναπηρίας τους,
περισσότερα από όσα κερδίζει υγιής απασχολούμενος, σύμφωνα με τους γενικούς
όρους αμοιβής, διακόπτεται η σύνταξη τους ή οι συντάξεις τους, κύριες και
επικουρικές.
- Οι συνταξιούχοι των παραγράφων 1, 2 και 4 του παρόντος υποχρεούνται, πριν
αναλάβουν εργασία ή αυτοαπασχοληθούν, να δηλώσουν τούτο στον φορέα ή στους
φορείς από τους οποίους συνταξιοδοτούνται για κύρια σύνταξη. Στους φορείς
επικουρικής ασφάλισης υποβάλλεται σχετική δήλωση από τους συνταξιούχους
αναπηρίας, καθώς και από τους συνταξιούχους γήρατος, εφόσον οι τελευταίοι δεν
έχουν συμπληρώσει το 55ο έτος της ηλικίας.
«Παράλειψη της δήλωσης συνεπάγεται καταλογισμό σε βάρος του συνταξιούχου του ποσού που
έπρεπε να του παρακρατηθεί, συμφώνως με το παρόν άρθρο, κατά το χρονικό διάστημα της
εργασίας του ή κατά το διάστημα της αυτοαπασχόλησης, που επιβαρύνεται με ετήσιο επιτόκιο
4,56%, ο δε φορέας δικαιούται να συμψηφίζει το ποσό με μελλοντικές συντάξεις και μέχρι του
ύψους του 1/4 της συντάξεως.
Για δηλώσεις που η υποχρέωση υποβολής τους ανάγεται μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος, ο
προβλεπόμενος καταλογισμός του προηγούμενου εδαφίου μειώνεται κατά 50%.»
- Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου δεν έχουν εφαρμογή:
α) στον επιζώντα των συζύγων,
β) στους συνταξιούχους του ΟΓΑ,
γ) στους πολύτεκνους των οποίων το ένα τουλάχιστον των τέκνων είναι ανήλικο
ή σπουδάζει σε ανώτερες ή ανώτατες σχολές και έως τη συμπλήρωση του 24ου
έτους της ηλικίας του ή είναι ανίκανο για κάθε βιοποριστική εργασία,
δ) στα πρόσωπα για τα οποία ισχύουν οι διατάξεις των Καν. (ΕΟΚ) 1408/71 και
574/72, καθώς και των διμερών συμβάσεων κοινωνικής ασφάλειας,
ε) στα πρόσωπα που συνταξιοδοτήθηκαν με το ν. 3185/2003 και μέχρι τη
συμπλήρωση του 55ου έτους της ηλικίας τους.
«στ. στους συνταξιούχους του Ναυτικού Απομαχικού Ταμείου που παρέχουν εκπαιδευτικό έργο
στη Δημόσια Εκπαίδευση, μέχρι τις 31.12.2016.»
«7. Κάθε διάταξη που ρυθμίζει διαφορετικά το θέμα καταργείται, εκτός των
καταστατικών διατάξεων των φορέων που προβλέπουν διακοπή ή αναστολή
καταβολής της σύνταξης σε περίπτωση που ο συνταξιούχος αναλαμβάνει εργασία ή
αυτοαπασχολείται και υπάγεται στην ασφάλιση του φορέα από τον οποίο
συνταξιοδοτείται.
Στις περιπτώσεις αυτές δεν καταβάλλονται οι προβλεπόμενες από την
παράγραφο 2 του παρόντος προσαυξημένες ασφαλιστικές εισφορές.»
- Με νόμο δύναται να τροποποιείται το ποσό της περιπτώσεως β` των
παραγράφων 1 και 2 του άρθρου αυτού, καθώς και το ύψος του προστίμου της
παραγράφου 5 του παρόντος.»