Το παρακάτω άρθρο μας δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Βραδυνή.
Στην αβεβαιότητα οι ασφαλισμένοι σε δύο Ταμεία.
Γράφει ο δικηγόρος Γιάννης Μαυρωνάς
Είναι γνωστά τα διλήμματα που αναγκάστηκαν να αντιμετωπίσουν με την ψήφιση του Νόμου 4387/2016 που εισήγαγε τον ΕΦΚΑ όσοι παλαιοί ασφαλισμένοι μηχανικοί, αρχιτέκτονες, ιατροί, δικηγόροι κ.λ.π. που απασχολούνταν στο Δημόσιο κατά κύριο λόγο, κατέβαλλαν αναγκαστικά ασφαλιστικές εισφορές λόγω της ιδιότητάς τους ( μέσω και του εργοδότη τους, δηλαδή το Δημόσιο) , τόσο στο Δημόσιο, όσο και στα Ταμεία που αντιστοιχούσαν στα επαγγέλματά τους, δηλαδή στο ΤΣΜΕΔΕ, ΤΣΑΥ, ΤΑΜΕΙΟ ΝΟΜΙΚΩΝ, Ταμεία που συνιστούν τον ενιαίο Ταμείο ΕΤΑΑ , τον οποίο ήδη διαδέχτηκε ο ΕΦΚΑ.
Οι συγεκριμένοι ασφαλισμένοι, έχοντας καταβάλει διπλές εισφορές για το μεγαλύτερο μέρος του ασφαλιστικού τους βίου, ανέμεναν να λάβουν- δικαίως- δύο συντάξεις, όταν θα ερχόταν η ώρα της καθεμιάς.
Η πρώτη ανατροπή του νέου ασφαλιστικού ήρθε, από 1.1.2017, όταν κλήθηκαν, χωρίς να γνωρίζουν τι τους συμφέρει, να αποφασίσουν ποια εισφορά θα συνεχιζόταν να καταβάλλεται και εάν θα ήθελαν να αρχίσουν να πληρώνουν από την τσέπη τους την εισφορά στο δεύτερο Ταμείο, όπου μέχρι τότε ήταν ασφαλισμένοι και είχαν σε πολλές περιπτώσεις πολλά χρόνια και σχεδόν ώριμα συνταξιοδοτικά δικαιώματα. Οι περισσότεροι υπό την πίεση των εξελίξεων και μην μπορώντας να ανταπεξέλθουν διάλεξαν να μην συνεχίσουν να καταβάλλονται εισφορές μέσω της λεγόμενης προαιρετικής ασφάλισης. Ταυτόχρονα έγινε γνωστό ότι ακόμα και να δικαιωθείς με κάποιον τρόπο δύο συντάξεων, θα λαμβάνεις μόνο μια εθνική σύνταξη και στις περισσότερες περιπτώσεις απλή προσαύξηση στην σύνταξή σου από τα χρόνια ασφάλισης στο δεύτερο Ταμείο. Επιπλέον διάψευση προσδοκιών ανταποδοτικότητας εισφορών και ποσού σύνταξης δηλαδή.
Η αβεβαιότητα και η ταλαιπωρία για αυτήν την ομάδα δικαιούχων σύνταξης όμως έρχεται να κορυφωθεί με την έκδοση της εγκυκλίου του Υπουργείου Εργασίας προς το Δημόσιο και τα άλλα Ταμεία για τις περιπτώσεις όσων έχουν υποβάλει αιτήματα συνταξιοδότησης από 13.5.2016 μέχρι και σήμερα και τα επιμέρους Ταμεία βρίσκονται εκ νέου σε αδυναμία να εφαρμόσουν τα ψηφισθέντα και να υπολογίσουν και να εκδώσουν συντάξεις.
Τα βασικά σημεία της εγκυκλίου σε επικεφαλίδες είναι τα εξής (θα επανέλθουμε με ειδικότερη επιμέρους ανάλυση, διότι τα κρίσιμα ζητήματα είναι πολλά)
- Για να λάβει σύνταξη ο ασφαλισμένος, θα πρέπει να έχει θεμελιώσει δικαίωμα σε ένα από τα δύο Ταμεία και όχι απαραίτητα στο άλλο.
- Το Ταμείο που θα εκδίδει την σύνταξη θα είναι υποχρεωμένο να προβαίνει σε τρία σενάρια υπολογισμών σε περίπτωση που ο ασφαλισμένος θεμελιώνει δικαίωμα και στα δύο Ταμεία και να καταλήγει στο συμφερότερο ποσό! Τα σενάρια είναι: 1) Η λήψη εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης από Δημόσιο ή τον άλλον φορέα ασφάλισης και δεύτερη ανταποδοτική σύνταξη από τον άλλο φορέα. 2) H λήψη εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης από Δημόσιο και προσαύξηση σύνταξης από τον έτερο φορέα ασφάλισης και 3) Η λήψη εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης από το ΤΣΜΕΔΕ, ΤΣΑΥ, ΤΑΜΕΙΟ ΝΟΜΙΚΩΝ κλπ και προσαύξηση σύνταξης από το Δημόσιο.
- Όσοι έχουν υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης από 13.5.2016 έως και τέλος του 2016 σε ένα Ταμείο, θα λάβουν σύνταξη υποχρεωτικά και για τα χρόνια που έχουν διανύσει στο άλλο Ταμείο, ακόμα και αν δεν το έχουν αιτηθεί και συνεχίζεται η δραστηριότητα και η ασφάλισή τους στο άλλο Ταμείο. Υποχρεωτικός υπολογισμός δηλαδή του διανυθεντα μέχρι τώρα χρόνου ασφάλισης στο δεύτερο Ταμείο, χωρίς ο ασφαλισμένος να σταματά ή να επιθυμεί να σταματήσει να ασφαλίζεται σε αυτό!
- Οι παραπάνω υποψήφιοι συνταξιούχοι, μετά την έκδοση της σύνταξής τους, επειδή θα συνεχίζουν να εργάζονται και να ασφαλίζονται αναγκαστικά στο άλλο Ταμείο, θα υπάγονται αναγκαστικά στις διατάξεις του άρθρου 20 του νόμου περί απασχολούμενων συνταξιούχων με μείωση του ποσού της σύνταξής τους κατά 60 %, γεγονός που όπως γίνεται παραδεκτό στην εγκύκλιο δεν γνώριζαν κατά την κατάθεσή της αίτησής τους για σύνταξη.
- Οι παραπάνω ασφαλισμένοι καλούνται τώρα να σπεύσουν στα Ταμεία όπουέχουν υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης μέχρι τις 31/3/2018 και είτε να υποβάλουν δεύτερη αίτηση για συνυπολογισμό του χρόνου που θα αφορά στην ασφάλισή τους στον δεύτερο φορέα ασφάλισης είτε να αποσύρουν την αρχική τους αίτηση συνταξιοδότησης και στον πρώτο φορέα!
Το μόνο σύντομο σχόλιο που μπορούμε προς στιγμήν να κάνουμε για όλα τα παραπάνω είναι ότι δεν νοείται από καμία άρχή του Δημοσίου και του Κοινωνικοασφαλιστικού Δικαίου, να υποχρεώνεται ο αιτών σύνταξη σε ένα Ταμείο, να αιτείται και σύνταξη από άλλο Ταμείο στο οποίο είναι ασφαλισμένος και συνεχίζει την ασφάλισή του. Επίσης το περιθώριο που δίνεται στους ασφαλισμένους να σπεύσουν να καταθέσουν αιτήσεις και να λάβουν αποφάσεις μέχρι 31.3.2018 είναι για άλλη μια φορά ασφυκτικό. Ο δε τρόπος υπολογισμού της σύνταξης που εισάγει η εγκύκλιος ενισχύει το μπέρδεμα στον υπολογισμό των ποσών με βάση τον νέο νόμο και αναβάλλει ακόμα περισσότερο της έκδοση συντάξεων. Τα Ταμεία βρίσκονται μπροστά σε αδιέξοδο ακομα μια φορά στο ζήτημα της εφαρμογής του νόμου και θα ζητήσουν εκ νέου περαιτέρω οδηγίες. Τέλος, όπως πληροφορούμαστε , η εγκύκλιος , δεν δίνει απαντήσεις στο θέμα των διπλοσυνταξιούχων και ήδη έχουν ζητηθεί νέες οδηγίες και επ’ αυτού.
Αντί επιλόγου, ας αναρωτηθούμε το εξής: Ως πότε θα αντέχουν οι υποψήφιοι συνταξιούχοι να λαμβάνουν την προσωρινή σύνταξη εν αναμονή της οριστικής και για ποιο λόγο οι αρμόδιοι φαίνεται να μην νοιάζονται για την επιτάχυνση της έκοδσης των οριστικών συντάξεων του ΕΦΚΑ; Ο Nόμoς Κατρούγκαλου δημοσιεύτηκε Μάιο του 2016 και βρισκόμαστε τον Φεβρουάριο του 2018…